در این مقاله با عناوین زیر آشنا می شوید:
آزمایش A1Cچیست
آژمایش A1C چه چیز رادر خون اندازه می گیرد
اهمیت مدیریت دیابت
روشهای کاهش A1C و درمان دیابت
آزمون A1C چیست؟
آزمایش A1C آزمایشی سریع، اختصاصی و مفید برای تشخیص دیابت و مدیریت وضعیت بیماران مبتلا به آن می‌باشد.
آزمایش A1C یک آزمایش خون است که برای
بررسی دیابت نوع ۲ انجام می‌شود. این آزمایش همچنین برای پیگیری وضعیت
دیابت در بیماران دیابتی نیز انجام می‌شود. این تست اطلاعاتی در رابطه با
میانگین سطح قند خون در طول دو تا سه ماه گذشته به دست می‌دهد. نتایج این
آزمایش به صورت درصد گزارش می‌شود. هرچه درصد گزارش شده بالاتر باشد، میزان
متوسط قند خون شما نیز بالاتر است و خطر ابتلا به دیابت و عوارض مرتبط با
آن بیشتر می‌شود.
اهمیت مدیریت دیابت
دیابت یک بیماری جدی و مزمن است که می‌تواند عوارض بسیاری در بر داشته باشد. در صورتی که دیابت به درستی درمان شود تأثیر زیادی روی زندگی شما نگذاشته و سلامتی‌تان را به خطر نمی‌اندازد. انجام دادن آزمایشات لازم در صورتی که در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستید یک اقدام پیشگیرانه محسوب می‌شود که می‌توانید برای خود و آینده‌تان انجام دهید. دیابت در مراحل اولیه علامتی ندارد. تشخیص زودهنگام دیابت به پیشگیری از عوارض جانبی آن کمک زیادی خواهد کرد.
تست A1C چه چیزی را اندازه‌گیری می‌کند؟
A1C یکی از آزمایشات اولیه برای تشخیص و مدیریت
دیابت است. این آزمایش را می‌توان برای دیابت نوع ۱ و نوع ۲ انجام داد؛ اما برای دیابت حاملگی مناسب نیست. همچنین برای پیش‌بینی احتمال ابتلا به دیابت نیز کارآیی دارد. آزمایش A1C میزان گلوکز یا قند متصل به هموگلوبین که یک پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون می‌باشد، اندازه‌گیری می‌کند. هرچه گلوکز بیشتری به هموگلوبین متصل باشد A1C بالاتر خواهد بود.
این تست دارای مزایایی است:
- نیاز به ناشتابودن ندارد.
- برخلاف آزمایشاتی مانند قند خون ناشتا که فقط قند خون را در یک زمان خاص و محدود مشخص می‌کنند، می‌تواند سطح قند خون را در طول روزها و هفته‌های گذشته مشخص کند.
- این آزمایش را می‌توان در هر وقتی از روز انجام داد.
بنابراین این موارد باعث شده‌اند که این آزمایش ساده‌تر و تشخیص با آن دقیق‌تر شود.
تفسیر نتایج آزمایش A1C
طبق گفته موسسه ملی بهداشت، سطح نرمال A1C زیر ۵/۷ درصد می‌باشد. اگر سطح آن در شما بین ۵/۷ و ۶/۴ درصد باشد نشان‌دهنده پیش دیابت می‌باشد. پیش دیابت به این معناست که شما بین ۲ تا ۱۰ سال آینده در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارید. خبر خوب این است که با اطلاع از وضعیت پیش دیابت، شما می‌توانید اقدامات لازم را برای جلوگیری یا به تأخیر انداختن پیشرفت بیماری دیابت انجام دهید. اگر نتایج آزمایشات شما نشان داد که شما در مرحله پیش دیابت قرار دارید بهتر است که هرساله این آزمایش را تکرار کنید.
اگر A1C شما معادل ۶/۵ درصد یا بالاتر باشد، احتمالاً مبتلا به دیابت نوع ۲ هستید. اگر شما مبتلا به دیابت باشید، می‌توانید عوارض مربوط به بیماری دیابت را با نگه داشتن سطح A1C خود به زیر ۷ درصد، کاهش دهید.
چگونه سطح A1C خود را کاهش دهیم
شما می‌توانید سطح A1C خود را با تغییرات کوچکی در رژیم غذایی، فعالیت بدنی، مصرف دارو و سبک زندگی خود کاهش دهید. اگر مبتلا به دیابت هستید بهترین سطح A1C را در خود پیدا کنید زیرا این سطح می‌تواند بسته به وضعیت شما متفاوت باشد؛ مثلاً افرادی که در خطر بیماری هایپوگلیسمیا (کاهش قند خون) قرار دارند نمی‌توانند سطح A1C خود را به کمتر از ۷ درصد کاهش دهند.
1.یک برنامه برای سبک زندگی خود داشته باشید
برای مدیریت صحیح بیماری دیابت خود یک سری اهداف و چالش برای خود تعریف کنید. داشتن یک برنامه‌ریزی دقیق به شما کمک خواهد کرد تا بزرگ‌ترین چالش‌های خود مانند کاهش وزن، فعالیت بدنی، مقابله با استرس یا خوردن سالم را به خوبی پیش ببرید. این کار همچنین به شما کمک می‌کند تا برای خود یک هدف تعیین کنید و گام‌های کوچکی را برای رسیدن به این هدف در زمان معقول بردارید.
2. برنامه مدیریت پزشکی دیابت داشته باشید
اگر دچار دیابت هستید، یک برنامه مدیریت پزشکی دیابت را همراه با پزشک خود تنظیم کنید. این برنامه می‌بایست شامل تماس‌های اضطراری، دستورالعمل‌های پزشکی، یک لیست دارویی، سطح قند خون مناسب و دستورالعمل‌های مربوط به نحوه و چگونگی آزمایش قند خون می‌شود. نگه داشتن همه این موارد در سطح نرمال بهترین راه برای مدیریت صحیح بیماری دیابت و پایین آوردن سطح A1C می‌باشد.
3. تغذیه مناسب داشته باشید
با استفاده از ابزارهای آنلاین و یا تهیه جداولی، تمام آنچه را که می‌خورید و زمان آن را ثبت کنید. مدیریت آنچه می‌خورید، باعث می‌شود شما نسبت به غذاها آگاهی پیدا کنید و رفتارهایی که باعث کاهش سطح A1C می‌شود، بروز دهید. این کار همچنین به شما کمک می‌کند تا میزان کربوهیدرات دریافتی خود را کنترل کنید؛ زیرا مدیریت میزان کربوهیدرات مصرفی، اهمیت زیادی در تنظیم سطح گلوکز خون دارد.
4.سالم غذا بخورید
میزان کالری کمتری نسبت به آنچه که می‌سوزانید، مصرف کنید. از چربی‌های اشباع‌شده کمتری استفاده کنید و غذاهای فرآوری شده را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
البته لازم نیست که از خوردن کربوهیدرات‌های سالم برای کاهش A1C خودداری کنید. منظور از مدیریت دیابت و کاهش سطح A1C، بررسی میزان کربوهیدرات‌های مصرفی شما در یک زمان خاص می‌باشد. بهتر است انواع سالم‌تر و مملو از مواد مغذی، مثل میوه‌ها و یا سیب‌زمینی‌های شیرین را انتخاب کنید. ولی همچنان میزان کربوهیدرات‌هایی که در یک زمان خاص مصرف می‌کنید را تحت کنترل داشته باشید.
اکثراً، افراد نیاز به مصرف حدود ۴۵ تا ۶۰ گرم کربوهیدرات در هر وعده غذایی اصلی و حدود ۱۵ تا ۳۰ گرم در میان وعده‌ها دارند. برای مثال اگر شما قصد خوردن هندوانه را داشته باشید، باید بدانید که در هر فنجان هندوانه حدود ۱۱ گرم کربوهیدرات وجود دارد. ثابت شده است که پیروی از یک رژیم گیاهی مبتنی بر چربی‌های اشباع‌نشده برای مدیریت قند خون و سلامتی قلب بهتر می‌باشد.استفاده از مکمل های امگا 3 همواره توصیه می شوذ.
5.برای کاهش وزن خود هدف تعیین کنید
کاهش وزن اهمیت بسیاری دارد اما شما نمی‌توانید با رژیم‌های غذایی زودگذر دیابت را کنترل کنید. می‌بایست از تغییرات مادام‌العمر پیروی کنید. پیروی از یک برنامه غذایی سالم و مبتنی بر غذاهای کم‌چرب و کم‌کالری می‌تواند باعث تغییرات محسوسی در وضعیت سلامتی شما شود. از یک محاسبه‌گر چربی و کالری برای انتخاب‌های هوشمندانه کمک بگیرید. کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزنتان احتمال ابتلا به دیابت را تا ۵۸ درصد کاهش می‌دهد. تغییرات کوچک می‌توانند تفاوت‌های بزرگ ایجاد کنند.استفاده از مکمل های چربی سوز بسیار موثر است.
6.تحرک داشته باشید
برای کاهش سطح A1C، فعالیت خود را افزایش دهید. با یک پیاده‌روی ۲۰ دقیقه‌ای بعد از ناهار شروع کنید و تا جایی ادامه دهید که حدود ۱۵۰ دقیقه فعالیت در هفته داشته باشید. قبل از افزایش بیشتر میزان فعالیت خود از پزشکتان مشورت بگیرید. در برنامه پیشگیری از دیابت در دانشگاه پیتزبورگ نشان داده شد که با افزایش میزان فعالیت بدنی، خطر ابتلا به دیابت کاهش چشمگیری می‌یابد.
این را به یاد داشته باشید که انجام دادن هر کاری ولو اندک بهتر از هرگز انجام ندادن آن است. حتی نشان داده شده است که فعال بودن به میزان دو دقیقه در هر ساعت می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به دیابت شود.
دکتر روزا ابوالقاسم
1396/09/08