در این مقاله می‌خوانیم:
مواد غذایی حاوی ویتامین دی
علایم کمبود ویتامین دی
علت کمبود ویتامین دی
آزمایش ویتامین دی
ویتامین دی و کلسیم
درمان کمبود ویتامین دی
کمبود ویتامین دی چه عوارضی دارد
اگر از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید اجتناب می‌کنید، اگر به مصرف شیر آلرژی دارید یا به یک رژیم غذایی گیاهخواری سخت پایبند هستید، ممکن است در خطر کمبود ویتامین دی قرار داشته باشید. ویتامین دی که به نام ویتامین آفتاب شناخته می‌شود توسط بدن و در واکنش به قرار گرفتن پوست در معرض نور آفتاب تولید می‌شود. همچنین از مواد غذایی حاوی ویتامین دی می توان به مواردی مانند ماهی، روغن کبد ماهی، زرده تخم‌مرغ و لبنیات و غلات غنی‌شده اشاره کرد.
ویتامین D و کلسیم
ویتامین دی یا همان ویتامین D3 برای داشتن استخوان‌های قوی ضروری است، زیرا به بدن کمک می‌کند از کلسیم غذاها استفاده کند. از گذشته کمبود ویتامین دی را با نرمی استخوان مرتبط می دانند، یک بیماری که در آن جذب مواد معدنی، به ویژه کلسیم، کمتر از میزان طبیعی در بافت استخوان انجام می گیرد و منجر به نرمی استخوان و تغییر شکل اسکلتی می‌شود. اما تحقیقات جدید، نقش ویتامین دی را در بسیاری دیگر از مسائل مربوط به سلامتی نیز پررنگ نشان می دهد.
علائم و خطرات کمبود ویتامین D3
علائمی مانند درد استخوان و ضعف عضلانی می‌تواند به معنای این باشد که شما به کمبود ویتامین D دچار هستید. با این حال، این علائم در بسیاری از افراد بارز نیستند و حتی بدون وجود این علائم نیز کمبود ویتامین D می‌تواند خطراتی برای سلامتی به همراه داشته باشد. موارد زیر می توانند با کمبود ویتامین دی مرتبط باشند:
• افزایش خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی
• اختلال شناختی در سالمندان
• آسم شدید در کودکان
• سرطان
تحقیقات نشان می‌دهد که ویتامین دی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری و درمان مشکلات مختلف داشته باشد از جمله دیابت نوع 1 و 2، فشار خون بالا، عدم تحمل گلوکز و MS.
علت کمبود ویتامین دی
بر اساس
مقاله ای از وب سایت WebMD.com ، کمبود ویتامین دی می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد:
عدم مصرف میزان مناسب از ویتامین‌ها در طولانی مدت - اگر یک رژیم غذایی گیاهخواری سخت را دنبال می‌کنید این احتمال افزایش می‌یابد زیرا اکثر مواد غذایی حاوی ویتامین D منشا حیوانی دارند مانند ماهی و روغن کبد ماهی، زرده تخم‌مرغ، شیر غنی شده و کبد (جگر) گاو. قرار گرفتن محدود در معرض نور خورشید - بدن زمانی ویتامین دی می‌سازد که پوست در معرض نور آفتاب قرار بگیرد. اگر خودتان را در خانه حبس کنید، یا لباس‌های بلند و پوشیده بر تن می‌کنید یا شغلی دارید که مانع از قرار گرفتن شما در معرض نور خورشید می‌شود، احتمالا در معرض خطر کمبود ویتامین دی قرار دارید. تیره بودن رنگ پوست - ملانین (رنگدانه پوست) توانایی پوست برای ساخت ویتامین دی در واکنش به قرار گرفتن در معرض نور خورشید را کاهش می‌دهد. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که افراد مسن با پوست تیره بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین دی قرار دارند.اختلال در عملکرد کلیه ها - با افزایش سن، کلیه‌ها توانایی کمتری در تبدیل ویتامین دی به فرم فعال آن را دارند و ریسک کمبود ویتامین دی افزایش می‌یابد. کاهش جذب ویتامین دی در دستگاه گوارش - برخی از مشکلات پزشکی خاص مانند بیماری کرون، فیبروز سیستیک و بیماری سلیاک می‌توانند توانایی روده برای جذب ویتامین دی از غذایی که خورده می‌شود را تحت تاثیر قرار دهند.
چاقی یا اضافه وزن – با استخراج ویتامین دی از خون توسط سلول های چربی، آزادسازی این ویتامین در خون دستخوش تغییر می شود. افرادی که شاخص توده بدن (BMI) آنها بیشتر از 30 است اغلب با سطح پایین ویتامین دی در خون مواجه می‌شوند.
آزمایش ویتامین دی - آزمایش‌های مربوط به بررسی کمبود ویتامین دی
دقیق‌ترین راه برای اندازه‌گیری مقدار ویتامین دی در خون آزمایش 25-هیدروکسی ویتامین دی است. سطح 30 نانوگرم/میلی‌لیتر تا 50 ng/ml سطح مناسب در افراد سالم است. سطح پایین تر از 12 ng/ml نشان دهندۀ کمبود ویتامین دی است.
درمان کمبود ویتامین دی
مهمترین درمان کمبود ویتامین دی ، مصرف بیشتر ویتامین دی است از طریق وعده‌های غذایی، مکمل‌ها و قرص ویتامین دی در مورد میزان مناسب ویتامین دی در بدن برای سلامتی، اختلاف نظرهایی وجود دارد و به احتمال زیاد بسته به شرایط سنی و مسائل پزشکی متغیر است. با این حال غلظت کمتر از 29 نانوگرم در هر میلی‌لیتر به طور کلی ناکافی در نظر گرفته می‌شود و نیاز به درمان دارد. مطالعات اخیر میزان توصیه شدۀ مجاز روزانه (RDA) را برای هر فرد در سنین بین 1 تا 70 سال به 600 واحد بین‌المللی (IU) افزایش داده است و برای افراد 70 سال به بالا مقدار 800 IU جهت بهینه‌سازی سلامت استخوان توصیه شده است. حداکثر مصرف مجاز نیز به 4000 IU افزایش یافته است. همچنین پزشکان با تشخیص خود می‌توانند جهت اصلاح کمبود ویتامین D مقادیر بیشتر از 4000 IU را نیز تجویز کنند. اگر زمان زیادی در زیر نور خورشید صرف نمی‌کنید یا همیشه مواظب هستید که پوست خود را بپوشانید (کرم‌های ضد آفتاب مانع تولید ویتامین دی)، باید با پزشک در مورد مصرف مکمل ویتامین D مشورت کنید بخصوص اگر عوامل خطر کمبود ویتامین دی را دارا هستید.
گردآوری: دکتر روزا ابوالقاسم
1396/03/26