افسردگی بعد از زایمان
احتمالاً شما هم بارها درباره افسردگی پس از زایمان شنیده اید، اما هیچ‌گاه فکر نمی‌کردید که به سراغ خودتان هم بیاید! بیش از 80 درصد از مادران، بعد از تولد نوزادشان دچار درجاتی از نوسانات روحی، خستگی و دلسردی می‌شوند که معمولاً در عرض چند هفته از بین می‌رود. بااین‌وجود در حدود 15 درصد از مادران، این اختلالات روحی قوی‌تر و طولانی‌تر است و به شکل افسردگی پس از زایمان بروز می کند. زمینه ارثی و ژنتیکی، مشکلات روحی مادر قبل و در حین بارداری، مشکلات خانوادگی، بیماری و نقص عضو کودک و ابتلا به افسردگی در گذشته، در ابتلا به افسردگی بعد از زایمان نقش بسزایی دارد.
افسردگی بعد از زایمان را نباید نادیده گرفت؛ به طور کلی، بررسی ها نشان داده است که ۳۸٪ زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان علائم مزمن و طولانی مدت را تجربه می کنند.د.این اختلال می‌تواند نوسانات شدید خلق‌وخو، خستگی و احساس ناامیدی شدیدی در فرد ایجاد کند که گاهی می‌تواند به‌شدت، نگران‌کننده باشد و مشکلاتی برای مادر و حتی کودک، ایجاد کند. خبر خوش این است که این اختلال قابل درمان است و جای نگرانی نیست.
علائم افسردگی پس از زایمان چیست؟
علائم افسردگی بعد از زایمان از فردی به فرد دیگر و حتی از روز به روز دیگر متفاوت است. اگر شما تعدادی از علائم زیر را داشته باشید، با احتمال بالا دچار افسردگی پس از زایمان شده‌اید:
- - بی حوصلگی، غمگینی و گریه بدون علت
- -دائماً خسته هستید اما نمی‌توانید بخوابید
- - گاهی خواب بیش از حد
- - اختلال در روابط جنسی و کاهش میل جنسی
- - نمی‌توانید از غذا خوردن دست بکشید و یا برعکس، هیچ علاقه‌ای به غذا خوردن ندارید
- - درد، ناراحتی و شکایت دائم از بیماری
- - بدون علت خاصی به‌شدت تحریک‌پذیر، مضطرب و یا عصبانی هستید
- - خلق‌وخوی شما ناگهان و بدون زمینه قبلی، تغییر می‌کند
- - عصبانیت غیر قابل کنترل
- - برایتان دشوار است که همه‌چیز را به خاطر بسپارید
- - عدم تمرکز و تصمیم گیری ساده
- - از چیزهایی که قبلاً لذت می‌بردید، لذت نمی‌برید
- - احساس می‌کنید که از کودکتان جدا شده‌اید و آن‌قدر که انتظارش را داشتید از حضور او خوشحال نیستید
- - همه چیزبطور اغراق‌آمیزی ناامیدکننده به نظر می‌رسد
- - احساس گناه و بی‌ارزش بودن دارید
- - به‌مرور از دیگران فاصله می‌گیرید، چون فکر می‌کنید که آنها شما را مادری ناشایست تلقی می‌کنند
- -دلتان می‌خواهد از همه‌کس و همه‌چیز فرار کنید
- -گاهی به فکر آسیب زدن به خودتان و یا کودکتان می‌افتید و در موارد حاد، این فکر به عمل تبدیل میشود
بیشتر علائم افسردگی پس از زایمان درچند هفته اول بعد از زایمان آغاز میشود. بعضی اوقات، علائم افسردگی پس از زایمان تنها تا چند ماه بعد از زایمان ادامه می‌یابد و بعد از آن به طور خودبه‌خود بهبود می‌یابد. ممکن است شما برای یک یا دو روز با علائم درگیر باشید و بعد از یک دوره بی علامتی، مجدداً با آنها مواجه شوید. در صورتی که به فکر درمان افسردگی بعد از زایمان نباشید، ممکن است علائمتان روز به روز بدتر شوند.
برای درمان افسردگی پس از زایمان از روش‌های ذکرشده در زیر استفاده کنید.
راههای درمان افسردگی بعد از زایمان
دارودرمانی و مشاوره
درمان افسردگی بعد از زایمان به کمک دارو های ضد افسردگی و مشاوره انجام می شود. زنانی که افسردگی بعد از زایمان آنها خفیف است ممکن است تنها با مشاوره درمان شوند. اما در بسیاری از موارد هر دو روش مشاوره و دارو های ضد افسردگی لازم می شود. برخی از دارو های ضد افسردگی برای مادران شیرده بدون عوارض هستند که توسط پزشک تجویز میشود.
برای درمان افسردگی بعد از زایمان وقت بیشتری را به خود اختصاص دهید
شاید بهتر باشد مدتی مسئولیت‌های خانوادگی و اجتماعی خود را کنار بگذارید و وقت بیشتری را به خود اختصاص دهید. می‌توانید برای نگهداری از نوزاد خود از مادرتان، همسرتان و یا یک پرستار کمک بگیرید. حداقل یک روز در هفته را به نام "روز من، فقط من" بنامید و در آن روز هر کاری که به شما حس عشق و لذت می‌دهد، انجام دهید. به پیاده‌روی بروید،شنا کنید، فیلم مورد علاقه‌تان را در خانه یا سینما ببینید، یا یوگا و مراقبه انجام دهید.
ورزش کنید
محققان استرالیایی معتقدند که ورزش کردن دارای اثر ضد افسردگی است و می‌تواند به زنان مبتلا به افسردگی بعد از زایمان کمک کند. شاید ساده‌ترین راه پیاده‌روی همراه با کالسکه نوزادتان و نفس کشیدن در هوای آزاد باشد. در چندین مطالعه اثبات شده است که پیاده‌روی می‌تواند یک راه مؤثر برای کاهش علائم افسردگی در همه افراد و از جمله زنان باردار باشد. اگر نمی‌توانید به مدت طولانی پیاده‌روی کنید، به جای آن، چند بار پیاده‌روی 10 دقیقه‌ای داشته باشید.
بیشتر استراحت کنید
احتمالاً بارها شنیده‌اید که بهتر است مادران بعد از خواباندن نوزادشان، حتماً استراحت کنند. شاید رعایت این نکته در ابتدا برایتان سخت باشد اما باید بدانید که این توصیه، ریشه در علم دارد. در مطالعه‌ای که در سال 2009 انجام شد، مشخص گردید زنانی که حداقل میزان خواب را دارند بیشتر دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند. به‌خصوص این موضوع در مورد زنانی صدق می‌کند که کمتر از 4 ساعت در طول نیمه‌شب تا 6 صبح می‌خوابند و همچنین کمتر از 60 دقیقه در طول روز چرت می‌زنند.
در روزهای اول بعد از تولد، سیکل خواب نوزادتان تنظیم نیست و خواب شب‌ها را از شما خواهد گرفت. اگر نوزادتان از شیر شما تغذیه می‌کند شیرتان را قبلاً بدوشید و از شریک زندگی‌تان بخواهید که به شما کمک کند تا بتوانید ساعات بیشتری را به خواب و استراحت اختصاص دهید.
از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید و از افزایش وزن جلوگیری کنید
رژیم غذایی به‌تنهایی نمی‌تواند به درمان افسردگی بعد از زایمان منجر شود، اما مسلماً به تخفیف علائم شما کمک خواهد کرد. نوع تغذیه مادر در دوران بارداری نقش قابل ملاحظه‌ای در پیشگیری از افسردگی
پس از زایمان دارد، مصرف غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مانند غذاهای
دریایی و گردو علاوه بر تقویت مغز، اعصاب و دستگاه گردش خون می‌تواند مانع
بروز افسردگی پس از زایمان شود. علاوه بر این رژیم غذایی حاوی انواع
ویتامین‌ها، سبزیجات و میوه‌جات تازه هم در کاهش احتمال ابتلا به این عارضه
بسیار موثر است. از همه گروه‌های غذایی و سالم‌ترین آنها به‌خصوص میوه‌ها و سبزیجات استفاده کنید. هرگاه فرصت داشتید برنامه غذایی کل هفته خود را مشخص و تهیه کنید. همچنین از هویج خردشده، پنیر مکعب شده یا برش‌های سیب کره بادام‌زمینی به‌عنوان میان وعده‌های سالم استفاده کنید. تحقیقات نشان داده است که افزایش وزن و تغذیه ناسالم باعث تشدید افسردگی بعد از زایمان میشود.
از روغن ماهی یا امگا3 استفاده کنید
هم‌اکنون بهترین زمان برای افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا 3 مانند DHA است. بر اساس یک مقاله علمی منتشر شده در مجلات معتبر خارجی، زنان دارای سطوح پایین DHA دارای میزان بالاتری از افسردگی پس از زایمان هستند.
غذاهای دریایی یک منبع غذایی عالی برای DHA هستند. اگر یک گیاهخوار هستید، روغن بذرکتان یکی دیگر از منابع عالی برای این اسید چرب ضروری است. شما همچنین می‌توانید از
مکمل امگا3 یا روغن ماهی استفاده کنید.
شیردهی با شیر مادر را امتحان کنید
در یک مطالعه که در سال 2012 انجام شد، مشخص شد که مادرانی که نوزادشان را با شیر خودشان تغذیه می‌کنند، کمتر احتمال دارد که دچار افسردگی بعد از زایمان شوند. به‌خصوص توصیه میشود که در 4 ماه اول بعد از زایمان، در صورتی که مشکلی ندارید، حتماً نوزادتان را از شیر خود تغذیه کنید؛ این کار احساس رضایت و کفایت را در مادران افزایش می‌دهدو باعث کاهش
افسردگی بعد از زایمان میشود.
1397/08/10