علل گل مژه و راههای درمان آن
گل مژه یا STY توده‌ای قرمزرنگ است که در لبه خارجی پلک یا در امتداد پلک ایجاد می‌شود. گل‌مژه‌ها ممکن است، دردناک یا آزاردهنده باشند، اما معمولاً مسئله جدی و مهمی نیستند. بیشتر آن‌ها بدون درمان و خودبه‌خود از بین می‌روند. این عارضه اغلب از طریق دست‌های آلوده به چشمهای فرد سرایت می‌کند.
در ادامه اطلاعات بیشتری درباره گل مژه و راههای درمان آن کسب خواهید کرد.
چه عواملی باعث ایجاد گل مژه می‌شود؟
گل مژه درواقع نوعی عفونت باکتریایی یا التهاب در مژه‌ها است که باعث ایجاد برآمدگی‌های قرمزرنگ و حساس بر روی پلک می‌شود. شایع‌ترین باکتری مولد گل مژه، استافیلوکوک می‌باشد. معمولاً باکتری‌ها در ریشه (فولیکول) مژه رشد می‌کنند اما می‌توانند در غدد چربی پلک نیز تکثیر شوند. بیشتر گل‌مژه‌ها در امتداد لبه پلک ایجاد می‌شوند. بااین‌وجود، گل‌مژه‌ها مسری نیستند.
عارضه دیگری به نام شالازیون نیز وجود دارد که گاهی با گل مژه اشتباه گرفته می‌شود. شالازیون ها اغلب در داخل پلک تشکیل می‌شوند نه در امتداد آن و علت آن‌ها معمولاً انسداد غدد چربی می‌باشد. شالازیون ممکن است به دلیل بزرگ‌تر بودن، وخیم‌تر از گل مژه به نظر برسد، ولی معمولاً درد آن‌ها کمتر است.
گل مژه و شالازیون می‌توانند عارضه‌ای به نام بلفاریت ایجاد کنند که به التهاب مشهود پلک گفته می‌شود. این عارضه به دلیل انسداد مجاری تولیدکننده چربی رخ می‌دهد و معمولاً ظاهری مشابه با آکنه ایجاد می‌کنند. همچنین در موارد جدی‌تر ممکن است ایجاد کیست یا سلولیت کنند، اما بسیار نادر است.
علائم گل مژه یا STY چیست؟
گل مژه معمولاً به‌صورت یک برجستگی قرمز شبیه به یک جوش در امتداد لبه پلک ایجاد می‌شود. با بزرگ شدن گل مژه، پلک متورم و دردناک می‌شود و در چشم ممکن است آب ریزش دیده شود. بیشتر گل‌مژه‌ها حدود 3 روز قبل از اینکه سر باز کنند و تخلیه شوند، متورم می‌شوند. معمولاً بین ایجاد تا بهبودی یک گل مژه حدود یک هفته طول می‌کشد.
شالازیون ها به‌صورت یک توده یا کیست سفت در زیر پوست پلک ایجاد می‌شود. شالازیون ها بر خلاف گل‌مژه‌ها، اغلب دردناک نیستند و رشد آن‌ها آهسته‌تر است. اگر یک شالازیون به اندازه کافی بزرگ شود، ممکن است روی بینایی شما تأثیر بگذارد. التهاب و تورم ممکن است در نواحی اطراف چشم پخش شود. شالازیون ها اغلب در طی چند ماه بدون درمان از بین می‌روند.
گل مژه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشکان با بررسی دقیق پلک، این مشکلات را تشخیص می‌دهند. ممکن است تفاوت بین یک گل مژه و شالازیون سخت باشد. اگر یک توده سخت در داخل پلک وجود داشته باشد، پزشک احتمالاً آن را به‌عنوان شالازیون تشخیص می‌دهد. اگر توده سفت نباشد و در امتداد پلک ایجاد شده باشد، تشخیص گل مژه داده می‌شود.
درمان گل مژه چگونه است؟
معمولاً روش‌های خانگی برای درمان گل مژه و شالازیون کافی هستند. بیشتر گل‌مژه‌ها بدون نیاز به هرگونه درمانی به‌خودی‌خود از بین می‌روند و به‌محض سر باز کردن، به‌سرعت بهبود می‌یابند. بگذارید گل مژه یا شالازیون خودشان سر باز کنند. آن‌ها را فشار ندهید یا باز نکنید. تا زمانی که ناحیه بهبود نیافته است، از آرایش چشم یا لنزهای تماسی استفاده نکنید.
کمپرس‌های گرم و مرطوب را به مدت 5 تا 10 دقیقه، 3 تا 6 بار در روز بر روی ضایعات قرار دهید. این کار معمولاً کمک می‌کند تا این عارضه سریع‌تر بهبود یابد و درد شما را تسکین می‌دهند. همچنین ممکن است به باز شدن منافذ مسدود شده کمک کند تا سریع‌تر تخلیه شوند و شروع به بهبودی کنند. برخی از داروهای بدون نسخه شامل انواع پمادها، محلول‌ها و پدهای درمان گل مژه نیز می‌توانند به شما کمک کنند.
اگر با روش‌های درمان خانگی گل مژه یا STY بهبود نیافت، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است به تجویز پماد آنتی‌بیوتیک چشم یا قطرات چشم نیاز داشته باشید. در صورت گسترش عفونت به پلك یا چشم، ممكن است نیاز به مصرف قرص‌های آنتی‌بیوتیک باشد. اگر یک گل مژه بسیار بزرگ شود، ممکن است پزشک نیاز به سوراخ کردن آن (سوراخ کردن) داشته باشد تا تخلیه شود و بهبود یابد. هرگز خودتان به آن نیشتر نزنید.
اگر باز هم گل مژه بهبود نیافت و یا بدتر شد، پزشک ممکن است با تزریق داروی استروئیدی یا جراحی آن را درمان کند. بااین‌حال، این روش درمانی خطر کمی برای خونریزی، کبودی، بی‌رنگ شدن، نازک شدن پوست، زخم، درد و در موارد بسیار نادر از دست دادن بینایی را به همراه دارد؛ بنابراین همیشه آخرین گزینه درمانی خواهد بود.
برای پیشگیری از گل مژه چه کنیم؟
- چشمان خود را نمالید؛ این می‌تواند چشم شما را تحریک کرده و اجازه ورود باکتری‌ها را بدهد. اگر نیاز به لمس چشمهای خود دارید، ابتدا دستان خود را بشویید.
- تا حد ممکن از چشمان خود در برابر گردوغبار و آلودگی هوا محافظت کنید. به‌عنوان‌مثال، هنگام انجام کارهایی مانند گردگیری و یا زدن چمن، عینک ایمنی بپوشید.
- به تاریخ‌مصرف لوازم‌آرایشی دقت کنید و حداقل هر 6 ماه یک‌بار لوازم آرایش چشم، به‌خصوص ریمل را عوض کنید. باکتری‌ها می‌توانند در لوازم‌آرایشی رشد کنند. بعلاوه اینکه، قبل از رفتن به رختخواب حتماً آرایش چشم خود را پاک کنید.
- اگر زیاد دچار گل مژه یا
شالازیون می‌شوید، به‌طور مرتب پلک‌های خود را با کمی
شامپوی بچه مخلوط شده در آب گرم بشویید.
- فوراً هرگونه التهاب یا عفونت پلک را درمان کنید.
- قبل از قرار دادن لنزهای تماسی، آن‌ها را به‌خوبی ضدعفونی کنید.
دکتر روزا ابوالقاسم
1398/11/28