آب مروارید چیست و چگونه درمان می‌شود؟

آب مروارید یا کاتاراکت یک بیماری مربوط به چشمهاست که در آن عدسی چشم شما کدر می‌شود و شفافیت خود را از دست می دهد. در این شرایط شما دچار تاری دید می‌شوید و اشیاء را مبهم‌، کدر و کم‌رنگ‌تر می‌بینید. در موارد پیشرفته حتی ممکن است‌، بینایی خود را به طور کامل از دست بدهید. آب مروارید معمولاً در اثر افزایش سن ایجاد می‌شود و در افراد بالای 50 سال شایعتر است. با خواندن این مقاله، همه چیز را درباره آب مروارید بدانید.

 

تغییراتی که در پروتئین‌های موجود در عدسی چشم رخ می دهد، باعث می‌شود که عبور نور از عدسی به شبکیه چشم، با مشکل مواجه شود. شبکیه لایه عصبی موجود در پشت چشم است. سلولهای عصبی موجود در شبکیه، نور ورودی به چشم را تشخیص داده و آنها را به سیگنالهای عصبی تبدیل می‌کنند و از طریق عصب بینایی، به مغز می فرستند. از آنجا که عارضه آب مروارید مسیر عبور این نور را مسدود می‌کند‌، می‌تواند باعث مشکلات بینایی شود.

آب مروارید یا cataract به آرامی پیشرفت می‌کند و بینایی شما را به تدریج مختل می‌کند. ممکن است این عارضه در هر دو چشم ایجاد شود‌، اما معمولاً تنها یکی از چشمها را درگیر می‌کند. آب مروارید در افراد مسن رایج است. طبق اعلام موسسه ملی چشم‌ آمریکا، بیش از نیمی از مردم ایالات متحده آمریکا در سن 80 سالگی دچار آب مروارید می‌شوند یا تحت عمل جراحی آب مروارید قرار می‌گیرند. 

پیری و قرار گرفتن در معرض نور خورشید یکی از دلایل اصلی ایجاد آب مروارید است. تغییرات چشم، بخشی طبیعی از فرایند پیری ماست؛ با این وجود، این تغییرات همیشه هم به آب مروارید منجر نمی‌شوند.

آب مروارید همچنین می‌تواند به دلایل زیر ایجاد شود: 

- تولید بیش از حد اکسیدان‌ها‌ (مولکول‌های اکسیژنی که دچار تغییرات شیمیایی شده‌اند و به اشکال مخرب تبدیل شده‌اند)

- سیگار کشیدن

- قرار گرفتن در معرض اشعه X و اشعه ماوراء بنفش

- استفاده طولانی مدت از استروئیدها و سایر داروها

- برخی بیماری‌ها مانند دیابت، فشار خون بالا، چاقی

- بیماری‌ها و آسیب‌های قبلی چشم 

- استفاده سنگین از الکل

- شیمی درمانی و پرتودرمانی

- وارد شدن ضربه به چشم

- بعضی اوقات هم ممکن است کودکان با عارضه آب مروارید متولد شوند.

افرادی که سابقه خانوادگی آب مروارید دارند، بیش از بقیه، در معرض خطر آب مروارید قرار دارند. 

علائم شایع آب مروارید شامل موارد زیر است:

- تاری دید

- اختلالات دید در شب 

- دیدن رنگ‌ها به صورت محو

- افزایش حساسیت به نور زیاد و خیره‌کننده

- دیدن هاله در اطراف منابع نوری

- دوبینی در چشم مبتلا

- نیاز به تغییرات مکرر در شماره عینک

پزشک متخصص چشم پزشکی یک معاینه جامع از چشم انجام می‌دهد تا وضعیت بینایی شما و شرایطی مانند آب مروارید را بررسی کند. این بررسی ها شامل تست بینایی سنجی در فواصل مختلف با کمک چارت اسنلن و تست تونومتری (فشارسنجی) چشم می‌شود. 

متداول ترین تست تونومتری، یک روش بدون درد است که از جریان هوا برای صاف کردن قرنیه و آزمایش فشار چشم استفاده می‌شود. پزشک شما همچنین از یک قطره برای گشاد کردن مردمک چشم شما استفاده می‌کند. با این کار، معاینه عصب بینایی و شبکیه پشت چشم آسانتر می‌شود.

آزمایش‌های دیگری که ممکن است توسط چشم پزشک انجام شود، شامل بررسی حساسیت شما نسبت به نورهای خیره کننده و درک شما از رنگ ها می‌شود.

برخی از انواع آب مروارید پیشرفت آهسته ای دارند، اما در کل آب مروارید بعد از ایجاد شدن، دیگر بهبود نمی‌یابد. برخی از انواع شدیدتر آب مروارید ممکن است در فعالیت‌های روزانه شما مانند خواندن یا رانندگی اختلال ایجاد کنند و در صورت عدم درمان، به نابینایی منجر شوند. در حال حاضر، تنها راه درمان آب مروارید عمل جراحی است و تقریبا در 90 درصد مواقع، موفقیت آمیز است. در کودکانی که با آب مروارید متولد می‌شوند نیز، عمل جراحی تنها گزینه درمانی خواهد بود.

در روش جراحی، یک برش، معمولا به روش لیزری، روی قرنیه ایجاد می‌شود. سپس بخش کدر عدسی از طریق آن خارج می‌شود و یک عدسی مصنوعی جایگزین آن می‌شود. جراحی آب مروارید به طور کلی بسیار ایمن است و از میزان موفقیت بالایی برخوردار است. بیشتر افراد می‌توانند همان روز عمل جراحی به خانه برگردند. 

اگر شما شرایط عمل جراحی را نداشته باشید یا تمایلی به آنجام آن ندارید، پزشکتان ممکن است با بالا بردن شماره عینکتان و تجویز عینک آفتابی مخصوص با پوشش ضد تابش نور، در مدیریت علائمتان به شما کمک کند. 

هیچ روش اثبات شده‌ای برای جلوگیری از آب مروارید وجود ندارد. اما مواردی وجود دارد که می‌توانید با کمک آنها، خطر ابتلا به آب مروارید را کاهش دهید:

- وقتی در معرض آفتاب هستید‌، با استفاده از کلاه یا عینک آفتابی، از چشمان خود در برابر اشعه UVB محافظت کنید.

- معاینات منظم چشم پزشکی داشته باشید.

- الکل و دخانیات استفاده نکنید.

- میوه و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان بخورید و یا روزانه از مکملهای تقویت بینایی استفاده نمایید.

- وزن سالم داشته باشید.

- دیابت و سایر مشکلات پزشکی را بررسی کنید و در صورت ابتلا، آنها را تحت کنترل داشته باشید.