مزایا و معایب قرص و کپسول چیست؟

جواب دادن به این سؤال کمی مشکل است. تا آنجا که بیشتر مردم تجربه کرده‌اند، بلعیدن کپسول راحت‌تر از قرص است، چون سریع‌تر در آب حل می‌شود و به گفته بعضی‌ها مواد اضافی مانند پرکننده‌ها و چسبنده‌ها در آن وجود ندارد. بااین‌وجود کپسول مانند قرص نمی‌تواند ویتامین را از اکسیداسیون محفوظ نگه دارد. قرص کم‌کم در آب حل شده و دیرتر از بدن خارج می‌گردد و درنتیجه بدن بیشتر از آن استفاده می‌کند.

ازنظر قیمت قرص ارزان‌تر از کپسول است. گفته می‌شود کپسول مواد افزودنی ندارد اما این موضوع چندان صحت ندارد. فرق دیگر قرص و کپسول آن است که اگر شما خام‌خوار هستید باید بدانید که کپسول از ژلاتین ساخته می‌شود و منبع حیوانی دارد. درصورتی‌که قرص می‌تواند به‌طور کامل گیاهی باشد. حال کدام‌یک بر دیگری برتری دارد؟؟ در بخش بعد درباره مزایا و معایب قرص و کپسول بیشتر صحبت می‌کنیم تا بهتر بتوانید به این سؤال پاسخ دهید.

- در ترکیب آن می‌تواند تنوعی از مواد تشکیل‌دهنده را به کار برد.

- کپسول‌های ژلاتینی به‌خوبی مهر و موم شده‌اند و به‌خوبی محتویاتشان را در برابر اکسیداسیون، آلودگی‌ها و دیگر خطرات حفظ می‌کنند.

- مصرف کپسول باعث تحریک گوارشی نمی‌شود و یا بسیار محدود است.

- بی‌بو و بی‌مزه است و به‌آسانی بلعیده می‌شود.

- قادر است مواد مغذی محلول در روغن و چربی را به بدن برساند. 

- می‌توان آن را در اندازه و شکل‌های مختلفی ساخت.

- قرص‌ها را می‌توان در صورت لزوم تقسیم کرد و در دوزهای دلخواه استفاده کرد.

- به‌طورمعمول هزینه کمتری دارند.

- با توجه به فشرده شدن محتویات آن، مناسب تحویل دوزهای بالا از یک ترکیب به بدن هستند.

- قابلیت کنترل انحلال قرص برای انتشار سریع، تدریجی و یا طولانی‌مدت که این قابلیت می‌تواند در جذب مواد مغذی خاص در بدن مؤثر باشد.

- مواد جامد می‌تواند باعث بزرگ شدن اندازه کپسول شود بنابراین حجم ترکیبات موجود در کپسول محدودیت دارد.

- گاهی اوقات کپسول‌های مختلف از یک مکمل ممکن است اندکی اختلاف حجم داشته باشند.

- ترکیبات داخل کپسول می‌توانند با پوسته کپسول واکنش‌هایی داشته باشد.

- معمولاً گران‌تر از قرص است.

- کپسول‌های از نوع سافت ژل، حساسیت شدیدی به تغییرات PH دارند.  

- تجزیه ضعیفی در دستگاه گوارش دارند مگر اینکه روند تجزیه آن‌ها به‌درستی کنترل شود.

- تکنیک گرانولاسیون که برای فشرده‌سازی قرص به کار می‌رود می‌تواند ترکیبات را در معرض گرما یا رطوبت قرار دهد.

- حساسیت بالقوه‌ای به پوشش‌دار شدن دارند؛ به همین علت طراحی یک پوشش مناسب برای قرص‌ها یک چالش بزرگ محسوب می‌شود.
پس نتیجه می گیریم که شکل دارویی قرص یا کپسول، هر کدام معایب و محاسن خاص خود را دارد. بسته به نوع ترکیبات، در نهایت شرکت داروسازی است که در مورد تولید آن بصورت قرص یا کپسول تصمیم می گیرد.

به گزارش بهداشت نیوز،  داروهای خوراکی که شما مصرف می‌کنید، معمولا به یکی از ۵ شکل زیر است:
۱- محلول‌های خوراکی: شامل انواع شربت، قطره، الگزیر. شربت از حل شدن ماده موثره در شربت قند به دست می‌آید، در حالی که الگزیر از حل شدن ماده موثره در الکل و قند به دست می‌‌آید.
۲- سوسپانسیون‌‌ها: ذرات جامد در مایع را سوسپانسیون می‌نامیم. این نوع داروها را باید ابتدا به خوبی تکان داد و بعد مصرف کرد چون تمایل زیادی به رسوب کردن دارند.
۳-  پودرها: این نوع داروها به صورت ساشه‌های یکبار مصرف وجود دارند و بعد از مخلوط کردن آنها با آب، به شکل محلول یا سوسپانسیون درمی‌آیند.
۴- قرص‌ها: فراوان‌ترین شکل دارویی هستند که معمولا به یکی از این پنج شکل عرضه می‌شوند:
-  ساده: قرص‌های ساده معمولا بلعیدنی هستند.
- جوشان: قبل از مصرف داخل ۱ لیوان آب سرد حل می‌شود و بعد از صاف‌شدن محلول مصرف می‌شود.
- جویدنی: زمانی استفاده می‌شود که لازم است دارو از راه دهان جذب شود یا خرد شدن دارو برای جذب آن ضروری است. اگر این قرص‌ها بدون جویدن بلعیده شود، به‌دلیل کاهش قابلیت جذب، اثر درمانی مناسب نخواهد داشت. مانند قرص ضداسید معده.
- زیرزبانی یا گونه‌ای: قرص در زیر زبان یا بین دندان‌ها و گونه قرار می‌گیرد و از همان محل جذب می‌شود. ویژگی این قرص‌ها، اثربخشی سریع به‌دلیل جذب بسیار سریع از مخاط گونه و زیر زبان است؛ مانند قرص‌های زیرزبانی که در بیماری‌های قلبی استفاده می‌شود.
- قرص‌های آهسته‌رهش-پیوسته‌رهش: قرص‌هایی که استفاده از آنها باعث کاهش مصرف دارو و پذیرش بهتر بیمار می‌شود. مصرف آنها معمولا ۱ بار در روز است. بعضی از آنها پوشش‌دار هستند که این پوشش برای پوشاندن طعم و بوی نامطبوع دارو است اما برخی قرص‌های پوشش‌دار برای آزادسازی دارو در روده طراحی شده‌اند(قرص‌‌هایی با پوشش‌ روده‌ای) که نکته مهم در مصرفشان این است که نباید آنها را نصف کرد!
۵- کپسول‌ها: اثربخشی آنها نسبت به قرص‌ها سریع‌تر است. کپسول‌ها را به دو گروه با پوشش ژلاتینی نرم و پوشش ژلاتینی سخت تقسیم می‌کنند. کپسول‌ها در اثر ماندن زیاد در هوای خشک شکننده و خرد می‌شوند و محتویات آنها به بیرون نشت می‌کند. در شرایط با رطوبت بالا نیز به‌دلیل نرم شدن ژلاتین، پوشش آنها سوراخ می‌شود و دارو به بیرون نشت می‌کند. در هر دو حالت کیفیت مناسب را از دست می‌دهند. در نتیجه باید از نگهداری کپسول‌ها در شرایط خیلی خشک یا خیلی مرطوب خودداری کرد. خارج کردن کپسول‌ها از ظرف محتوی آنها و نگهداری در شرایط دیگر هم احتمال بروز این مشکلات را زیاد می‌کند.