هشدار در مورد ظروف پلاستیکی

بیسفنول آ در ساخت بطری های پلاستیکی پلی کربنات که برای نگهداری نوشیدنی ها و شیر کودکان مورد استفاده قرار می گیرد، بکار می رود.طبق تحقیقات اخیر در زمینه ژنتیک مولکولی، در بدن 86 درصد از نوجوانان آثار بیسفنول آ مشاهده شده است. علت اینکه این بررسی در گروه نوجوانان انجام شده است، سطوح بالای مواجهه این گروه سنی با این ماده شیمیایی می‌باشد. این ماده شیمیایی صنعتی از سال 1960 در ساخت اقلام پلاستیکی مختلف نظیر ظروف پلاستیکی نگه‌دارنده، بطری‌های آب، رزین‌های اپوکسی به‌کاررفته برای پوشش سطح درونی قوطی‌های فلزی نظیر کنسروها، درب بطری‌ها، بسته‌بندی‌های پلاستیکی و لوله‌ها به کار می‌رود. DVD ها، CD ها و عینک‌های آفتابی نیز ممکن است حاوی این ماده شیمیایی باشند که البته منبع عمده مواجهه از طریق پوست به شمار نمی‌آیند. علاوه بر این، برخی کامپوزیت‌های دندانی نیز ممکن است حاوی بیسفنول آ باشند.

همان‌گونه که ملاحظه می‌گردد، اقلام مذکور به‌وفور در زندگی امروزی وجود دارند و به همین دلیل دانشمندان خواستار برچسب‌گذاری بهتر در بسته‌بندی محصولات هستند تا افراد مصرف‌کننده بتوانند به‌راحتی محصولات عاری از بیسفنول را انتخاب نمایند. نیمه‌عمر این ماده شیمیایی حدود 6 ساعت است و نسبتاً سریع از بدن خارج می‌شود؛ اما همان‌طور که در ابتدای متن اشاره شد در ادرار نوجوانان مورد مطالعه به مقدار 1.9 نانوگرم در میلی‌لیتر مشاهده شده است که نشان‌دهنده مواجهه با بیسفنول آ در محیط زندگی آن‌ها است.

مواجهه با بیسفنول آ موجود در زنجیره غذایی و محیط زندگی ما پیامدهای نامطلوبی برای سلامتی به همراه دارد، به‌عنوان‌مثال بیسفنول آ می‌تواند از طریق رژیم غذایی وارد بدن شود و اثرات شبه استروژنی داشته باشد و باعث اختلال در روند عملکرد غدد درون‌ریز بدن شود. غذاهای فرآوری‌شده و غذاهای دارای بسته‌بندی پلاستیکی حاوی سطوح بالایی از این ماده شیمیایی هستند. ورود بیسفنول آ به محصولات غذایی با افزایش دمای محصول، گذشت زمان و تکرر مصرف، مثلاً با استفاده مکرر از بطری‌های آب حاوی بیسفنول آ، افزایش می‌یابد.

این ماده شیمیایی همچنین می‌تواند باعث بدتر شدن علائم سندروم روده تحریک‌پذیر و بیماری التهابی روده و افزایش مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری شود. بیماری التهابی روده شامل کولیت اولسراتیو و بیماری کرون است که با التهاب مجرای گوارشی همراه است و علائم آن عبارتند از: اسهال شدید، درد شکمی، خستگی و از دست دادن وزن .

اجتناب از مصرف میوه‌ها و سبزی‌های بسته‌بندی‌شده در ظروف پلاستیکی، مواد غذایی کنسروی و غذاهایی با بسته‌بندی قابل گرم کردن در ماکرویو که حاوی بیسفنول آ است و جایگزینی این ظروف با ظروف استیل و شیشه‌ای، مواجهه با این ماده شیمیایی را کاهش می‌دهد. البته رعایت این موارد برای طولانی‌مدت با توجه به عدم وجود برچسب مناسب بر روی همه مواد غذایی، دشوار به نظر می‌رسد و درواقع ما انتخاب‌های زیادی در این مورد نداریم.

از آنجا که مواجهه از دوران جنینی آغاز می‌گردد، لذا مادران باردار بایستی سعی نمایند حداقل مواجهه با مواد شیمیایی نظیر بیسفنول را داشته باشند. چراکه نشان داده شده است که مواجهه مادران باردار با این ماده شیمیایی می‌تواند بر رشد جنین اثر داشته باشد. یکی از این اثرات، وزن پایین‌تر، هنگام تولد در نوزادانی است که مادران آن‌ها طی دوران بارداری در مواجهه با بیسفنول آ بوده‌اند. از طرفی این مواجهه می‌تواند باعث افزایش سریع توده بدنی و درواقع چاقی طی شش ماه اول زندگی نوزادان شود و چاقی در سنین پایین می‌تواند با عوارضی نظیر بیماری‌های قلبی عروقی در بزرگسالی همراه باشد.